Wywiad z Saulem Bassem

Saul Bass

Saul Bass, amerykański grafik urodzony w 1920r., autor wielu filmowych czołówek, plakatów i firmowych logo. Współpracował m.in. z Otto Premingerem, Martinem Scorsese i Alfredem Hitchcockiem.
Niewielu chyba artystów odcisnęło na sztuce tworzenia plakatów i czołówek filmowych takie piętno. Grafik ten swoją przygodę z kinem rozpoczął od zaprojektowania w 1954 roku plakatu do filmu Carmen Jones. Reżyserowi, Otto Premingerowi, plakat spodobał się na tyle, że poprosił Bassa również o zaprojektowanie czołówki do filmu. Tak właśnie Bass rozpoczął działalność w dwóch nurtach filmowego designu: z jednej strony tworząc plakaty, z drugiej w nowatorski sposób podchodząc do elementów traktowanych dotąd po macoszemu – do czołówki i napisów końcowych. Minimalistyczne kompozycje, stworzone z ruchomych liter i prostych kształtów, same starały się opowiedzieć pewną historię, wprowadzić widzów w klimat filmu. Napisy przestały być nudnymi planszami informacyjnymi, stały się integralną częścią filmowego dzieła.

^{Saul Bass-Wikipedia}

^{Saul Bass On The Web}

^{Saul Bass- Design/Designer Information}

The Man With Golden Arm, 1955, reż.Otto Preminger

Vertigo, 1958, reż Alfred Hitchcock

Anatomy of a Murder, 1958, reż Alfred Hitchcock

North by Northwest, 1959, reż Alfred Hitchcock

Psycho, 1960, reż Alfred Hitchcock

Ocean's Eleven, 1960, reż. Lewis Milestone

It's a Mad, Mad World, 1963, Stanley Kramer

czołówki filmowe

Czołówka (title sequence, main title) nie jest dla filmu niezbędna. Film bez czołówki może się obejść. Szczególnie w ostatnich latach z nich rezygnowano na rzecz tradycyjnego napisu przedstawiającego tytuł filmu, a całą ekipę przedstawiano dopiero w napisach końcowych. Czołówki występują albo na samym początku albo po sekwencji otwierającej film. Aby zatrzymać widzów przed ekranem od początku filmu reżyserzy (lub producenci) zatrudniali animatorów, których zadaniem było zaprojektowanie czołówki. Niektóre czołówki to małe dzieła sztuki, które można oglądać wielokrotnie nie tylko dlatego, że wyróżniają się pod względem plastycznym, technicznym
i wizualnym, ale też dlatego, że mają bardzo dobry podkład muzyczny oraz są bardzo krótkie. Najbardziej cenionymi specjalistami od czołówek byli: Saul Bass i Maurice Binder. Pierwszy zasłynął ze współpracy z Otto Premingerem i Alfredem Hitchcockiem, drugi pracował przy filmach o Bondzie. Zaprojektowane przez nich sekwencje tytułowe miały być nie tylko atrakcją, ale miały też wprowadzać w klimat filmu, więc oprócz efektownej animacji zawierały też klimatyczną muzykę.

przydatne linki:
Title Sequence - Wikipedia

The Art of The Title Sequence
Forget The Film, Watch The Titles

My name is Bond. James Bond

Sekwencja początkowa
Od pierwszej oficjalnej części serii filmów o Bondzie, Doktora No, każdy z filmów poprzedzany jest charakterystyczną sekwencją. Ukazuje ona widok przez otwór lufy, a w nim sylwetkę Bonda, który przechodzi kilka kroków, po czym nagle odwraca się w bok i strzela. Następnie na ekran spływa krew, a światło lufy przemieszcza się w dół ekranu.

Sekwencja przedtytułowa
Tuż po sekwencji początkowej w każdym filmie (oprócz Doktora No) pojawia się tzw. sekwencja przedtytułowa, poprzedzająca ukazanie się tytułu filmu i napisów początkowych. Zazwyczaj sekwencja ta ukazuje agenta 007 kończącego jakąś misję, jeszcze przed wyjaśnieniem misji głównej, o której będzie mowa w filmie.

Napisy początkowe
Po sekwencji przedtytułowej pojawiają się napisy początkowe. Stanowią one zwykle artystyczny popis pełen sylwetek nagich i półnagich kobiet, tańczących, skaczących i strzelających z broni, towarzyszą im motywy ognia i wody, kieliszki martini (oczywiście wstrąśnięte, niezmieszane). Napisy te dość szybko stały się niemalże znakiem firmowym filmów o brytyjskim agencie. Twórcą i najbardziej znanym spośród kreatorów napisów był Maurice Binder, pracujący w latach I962-1989 nad czternastoma filmami o Bondzie: Dr No (1962), Thunderball(1965), You only live twice (1967), On Her Majesty’s secret service(1969), Diamonds Are Forever (1971), Live And Let Die (1973),The Man With the Golden Gun (1974), The Spy Who Loved Me (1977), Moonraker(1979), For Your Eyes Only (1981), Octopussy (1983), A View To A Kill (1985), The Living Daylights(1987), Licence to Kill (1989). Opuścił jednak dwie produkcje (From Russia With Love z 1963 i Goldfinger z 1964), do których napisy zaprojektował Robert Brownjohn. Od czasu jego śmierci w 1991 napisy projektuje Daniel KLeinman, który dodał do nich elementy generowane na komputerze (GoldenEye1995, Tomorrow never dies 1997, The world is not enough 1999, Die another day 2002, Casino Royale 2006). Czołówkę do odtstaniego filmu z serii, Quantum of Solace (2008) zaprojektowało studio MK12.

Dr. No, 1962, Maurice Binder


From Russia With Love, 1963, Robert Brownjohn


GoldenEye, 1995, Daniel Kleinman


Casino Royale, 2006, Daniel Kleinman


Quantum Of Solace, 2008, MK12